در مقاله قبلی از وبسایت رستا آیتی در خصوص خدمات فیلم برداری در اصفهان صحبت کردیم. در این مقاله قصد داریم تا در مورد تاریخچه صنعت فیلم برداری اطلاعاتی را به حضور شما برسانیم. به بیان ساده می توان فیلم برداری را به چند مرحله کلیدی تقسیم کرد که شامل پیشگامان اولیه در اواسط قرن نوزدهم، توسعه دستگاه های اساسی فیلم برداری در اواخر قرن نوزدهم، و سرانجام ظهور سینماتوگراف برادران لومیر می شود. حضور این افراد باعث ایجاد نقطه عطفی در تحول این هنر و صنعت پولساز محسوب می گردد. پیشرفت از دستگاه های ابتدایی ضبط تصاویر متحرک به سوی دوربین های پیچیده تر و امکان نمایش عمومی فیلم ها، مسیری جذاب و پرفراز و نشیب را برای بشر در پی داشته است. به همین جهت در این بازه زمانی مخترعانی چون فرانسیس رونالدز، توماس ادیسون، لئون بولی و برادران لومیر نقش بسیاری در این صنعت داشته اند. این روند تکاملی تنها در کمتر از یک قرن، زمینه ساز تولد صنعت عظیم سینما و تحول در نحوه ارتباط بصری انسان ها گردید. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات خوبی در زمینه سیر تکامل فیلم برداری به دست آورید.
پیشگامان اولیه فیلم برداری چه کسانی بودند؟
در این قسمت از مقاله قصد داریم تا اطلاعاتی در خصوص پیشگامان صنعت فیلم برداری به حضور شما مخاطب عزیز برسانیم.
فرانسیس رونالدز و دستگاه پیشگام
یکی از نخستین گام های مهم در تاریخچه فیلم برداری به سال ۱۸۴۵ میلادی بازمی گردد، زمانی که فرانسیس رونالدز (Francis Ronalds) در رصدخانه Kew دستگاه پیشگامی را اختراع کرد که می توان آن را از نخستین قدم برای ثبت تصاویر متحرک دانست. این دستگاه نوآورانه از یک سطح حساس به نور بهره می برد که به آرامی به پشت روزنه دیافراگم دوربین کشیده می شد و این حرکت توسط یک مکانیزم ساعت شکل انجام می گرفت. قابلیت چشمگیر این اختراع، توانایی ضبط مداوم تصاویر به مدت ۱۲ یا ۲۴ ساعت بود که برای آن زمان دستاوردی قابل توجه به شمار می رفت. اگرچه این دستگاه هنوز با مفهوم امروزی دوربین فیلم برداری فاصله داشت، اما اصول اولیه ثبت تصاویر متحرک را پایه گذاری کرد و زمینه را برای پیشرفت های بعدی فراهم ساخت.
ایدورد مایبریج و مطالعات حرکت
در اواخر دهه ۱۸۸۰، ایدورد مایبریج که یکی دیگر از پیشگامان عرصه تصاویر متحرک بود، مطالعات ارزشمندی در زمینه ثبت حرکت انجام داد. مایبریج با قرار دادن چندین دوربین در کنار هم و عکاسی متوالی از سوژه های متحرک، توانست حرکت را به صورت مجموعه ای از تصاویر ثابت تجزیه کند. اهمیت کار او تا حدی بود که توجه توماس ادیسون، مخترع بزرگ آمریکایی را نیز به خود جلب کرد. در یکی از ملاقات های مهم تاریخ تصاویر متحرک، ادیسون با مایبریج دیدار کرد و پیشنهاد ادغام دستگاه ضبط تصاویر مایبریج با فونوگراف (دستگاه ضبط صدا) خود را به او مطرح نمود. هدف از این ترکیب، ساخت دستگاهی با قابلیت پخش همزمان صدا و تصویر بود که در آن زمان ایده ای بسیار پیشرفته محسوب می گردید.
توسعه دستگاه های فیلم برداری توسط مخترعان بزرگ در تاریخ
بدون شک افراد بسیاری در جهان همیشه پیش قدم می شوند تا راهی ایجاد کنند و یا با خلاقیت و نوآوری خود باعث تحول در زندگی بشر شوند. یکی از این افراد که به کرار اسم او را شنیده ایم توماس ادیسون است. در ادامه مختصر توضیحاتی در خصوص نقش توماس ادیسون در اختراع صنعت فیلم برداری به حضور شما می رسانیم.
توماس ادیسون و کینتوگراف
پس از ملاقات با مایبریج، توماس ادیسون (۱۸۴۷-۱۹۳۱) تصمیم گرفت خود به ساخت دستگاهی برای ضبط تصاویر متحرک بپردازد. او با کمک دبلیو. کی. ال. دیکسون (۱۸۶۰-۱۹۳۵) که یک عکاس متخصص بود، کار خود را روی این پروژه آغاز کرد. ادیسون مسئول طراحی الکترومکانیکی دستگاه بود، در حالی که دیکسون بخش های مربوط به توسعه تصویری و اپتیکال را بر عهده داشت. نتیجه این همکاری، ساخت دو دستگاه مهم بود: کینتوگراف (Kinetograph) برای ضبط تصاویر متحرک و کینتوسکوپ (Kinetoscope) برای پخش این تصاویر ساخته شند. سرانجام در ۲۰ مه ۱۸۹۱، از این دو دستگاه رونمایی شد که نقشی کلیدی در پیدایش صنعت تصاویر متحرک داشتند. کینتوسکوپ دستگاهی که مخترع آن ادیسون بود با برق کار می کرد و به همین دلیل به راحتی قابل جابجایی نبود و تنها یک نفر در هر زمان می توانست تصاویر داخل آن را مشاهده کند.
لئون بولی و ابداع سینماتوگراف
در مسیر تکامل دستگاه های فیلم برداری، لئون بولی نقش مهمی ایفا کرد. او دستگاهی را با نام “سینماتوگراف” (Cinematograph) اختراع کرد که در ۱۲ فوریه ۱۸۹۲ با نام “سینماتوگراف لئون بولی” به ثبت رسید. بولی از کلمه یونانی به معنای “نوشتن در حرکت” الهام گرفت تا این نام را برای اختراع خود برگزیند. اصطلاح سینماتوگراف بعدها به طور گسترده برای نامیدن انواع مختلف ابزارهای فیلم برداری، آپارات سینما و حتی دستگاه های کاملی که شامل چاپگر نیز می شدند، مورد استفاده قرار گرفت. متأسفانه بولی به دلیل کمبود منابع مالی نتوانست اختراع خود را گسترش دهد و هزینه های ثبت آن را بپردازد، بنابراین در سال ۱۸۹۵ ناچار شد حقوق اختراع و نام آن را به برادران لومیر بفروشد.
عصر برادران لومیر و تولد سینما
پس از خرید حقوق اختراع سینماتوگراف از لئون بولی، لویی لومیر و برادرش آگوست، این نام را بر دستگاهی که عمدتاً به دست خودشان ساخته شده بود، نهادند. آنها با هدف بهبود کینتوسکوپ توماس ادیسون، روی ساخت دوربین فیلم برداری کار کردند تا ایرادات آن را برطرف کنند و دستگاهی بسازند که تصاویر واضح تر و روشن تری نمایش دهد. سینماتوگراف برادران لومیر مزیت های قابل توجهی نسبت به دستگاه ادیسون داشت؛ این دستگاه تنها ۷.۳ کیلوگرم وزن داشت که باعث می شد به راحتی قابل جابجایی باشد. همچنین سینماتوگراف با کمک یک محور به صورت دستی کار می کرد، در حالی که دوربین ادیسون به برق نیاز داشت. مزیت بزرگ دیگر سینماتوگراف این بود که امکان نمایش تصاویر برای گروهی از مخاطبان را فراهم می کرد، در حالی که با کینتوسکوپ ادیسون تنها یک نفر می توانست تصاویر را مشاهده کند.
اولین نمایش های عمومی فیلم
برادران لومیر پس از تکمیل سینماتوگراف، اولین فیلم خود را در سال ۱۸۹۵ با نام “کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر” (La Sortie de l’Usine Lumière à Lyon) ساختند. اگرچه اغلب تصور می شود که اولین نمایش عمومی فیلم توسط برادران لومیر انجام شده، اما در واقع اولین فیلمبرداری عمومی تجاری در تاریخ ۲۰ می ۱۸۹۵ در خیابان ۱۵۶ برودوی نیویورک صورت گرفت، زمانی که از ایدولوسکوپ (Eidoloscope) اختراع شده توسط وویدویل لتهم و یوگین آگوستین لاوست رونمایی شد. با این حال، رویداد مشهور نمایش عمومی برادران لومیر در ۲۸ دسامبر ۱۸۹۵ در مکانی به نام Salon Indien du Grand Café در پاریس برگزار شد که شامل نمایش ده فیلم کوتاه از جمله نسخه جدیدی از فیلم “کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر” گردید. هر کدام از این فیلم های ابتدایی ۱۷ متر طول داشتند و زمان نمایش هر یک حدود ۵۰ ثانیه بود. این رویداد را می توان نقطه عطفی در تاریخ سینما دانست که آغازگر عصر نوینی در هنر و سرگرمی جمعی بود.
سیر تکاملی فیلم برداری
تاریخچه فیلم برداری نشان دهنده یک مسیر تکاملی جذاب از تلاش های اولیه فرانسیس رونالدز در سال ۱۸۴۵ تا نمایش تاریخی برادران لومیر در سال ۱۸۹۵ است. در طی این پنجاه سال، پیشرفت های فنی چشمگیری در زمینه ثبت و نمایش تصاویر متحرک صورت گرفت که زمینه ساز تولد هنر و صنعت سینما شد. توماس ادیسون با اختراع کینتوگراف و کینتوسکوپ، لئون بولی با ثبت نام سینماتوگراف، و در نهایت برادران لومیر با بهبود و توسعه دستگاه های پیشین، هر یک نقشی اساسی در این فرآیند داشتند. ویژگی های فنی سینماتوگراف لومیر مانند وزن سبک، قابلیت حمل آسان و امکان نمایش برای گروهی از مخاطبان، مزیت های قابل توجهی بودند که به گسترش سریع صنعت نوپای سینما کمک کردند. این روند تکاملی نشان می دهد که چگونه همکاری، رقابت و حتی پشتکار مخترعان مختلف از یکدیگر باعث می شود تا در نهایت یک محصول بسیار حرفه ای خلق شود. در واقع پیدایش صنعت فیلم برداری و ساخت دستگاه های فیلم برداری در آن زمان را می توان یکی از تایثر گذارترین اختراعات در قرن هیجدهم میلادی دانست.
سخن پایانی
تاریخچه فیلم برداری در جهان داستانی است پر از نوآوری، رقابت و تکامل تدریجی است که از اواسط قرن نوزدهم آغاز شد و در نهایت منجر به ظهور سینما گردید. از تلاش های اولیه فرانسیس رونالدز در سال ۱۸۴۵ گرفته تا مطالعات ایدورد مایبریج، اختراعات توماس ادیسون و دبلیو. کی. ال. دیکسون، ابداع سینماتوگراف توسط لئون بولی و در نهایت تکمیل و بهبود آن توسط برادران لومیر، همگی حلقه های زنجیره ای بودند که باعث تولد این صنعت شدند. نقطه عطف این مسیر را می توان نمایش عمومی فیلم های برادران لومیر در ۲۸ دسامبر ۱۸۹۵ در پاریس دانست که آغازگر عصر جدیدی در تاریخ بشر بود. با نگاهی به این تاریخچه، می توان دریافت که چگونه تلاش های جداگانه و گاه مرتبط مخترعان مختلف، در نهایت به یکی از انقلابی ترین پدیده های فرهنگی و هنری قرن بیستم منجر شود. پدیده ای که تا به امروز به تکامل خود ادامه می دهد و همچنان بخش جدایی ناپذیری از زندگی و فرهنگ جهانی ماست. امیدواریم که از مطالعه این مطلب از وبلاگ رستا آیتی نهایت لذت را برده باشید.